Jan Bensliman
in het moment

Wat is Neotantra?

Neotantra is een moderne, westerse interpretatie van de klassieke tantra, een eeuwenoude spirituele traditie die zijn oorsprong vindt in India en Tibet. Hoewel veel mensen bij tantra vooral denken aan seksualiteit, is dat slechts een klein onderdeel van een veel groter geheel. Tantra is in de kern een spiritueel pad dat gericht is op bewustwording, energiebeheersing en de integratie van lichaam en geest.

Om neotantra goed te begrijpen, is het belangrijk om eerst naar de oorspronkelijke klassieke tantra te kijken.

De Oorsprong van Tantra: Een Eeuwenoude Spirituele Weg

De oudste tantrische teksten dateren van rond de 5e tot de 9e eeuw na Christus, hoewel sommige praktijken mogelijk nog ouder zijn. Tantra ontwikkelde zich binnen het hindoeïsme en het boeddhisme en werd in die tijd gezien als een alternatieve spirituele weg die zich afzette tegen de strenge ascetische idealen van het traditionele brahmanisme.

Belangrijke kenmerken van klassieke tantra:

✔️ Tantrische teksten (Tantra’s of Agama’s) – Geschriften die rituelen, meditatie, mantra’s en energiepraktijken beschrijven.
✔️ Integratie van het aardse en het goddelijke – In plaats van het lichaam en het materiële leven als obstakels voor verlichting te zien (zoals in sommige andere spirituele stromingen), beschouwt tantra alles als een manifestatie van het goddelijke.
✔️ Shiva en Shakti – Het concept van mannelijke en vrouwelijke energieën, waarbij Shiva (bewustzijn) en Shakti (levenskracht) samenkomen om spirituele eenwording te bereiken.
✔️ Mantra’s, yantra’s en rituelen – Klassieke tantra bevat veel symboliek en praktijken om de geest en energie te sturen.
✔️ Geheime overdracht van kennis – Tantra werd traditioneel mondeling doorgegeven van leraar op leerling binnen kleine initiatiegroepen.

Er zijn twee grote stromingen binnen klassieke tantra:

1. Rechtshandige tantra (Dakshina Marga) – Spiritueel gericht, zonder seksuele praktijken, met nadruk op meditatie, mantra’s en innerlijke energiebeheersing.
2. Linkshandige tantra (Vama Marga) – Werkt met taboedoorbrekende rituelen, waaronder seksuele praktijken, om conditioneringen los te laten en directe verlichting te ervaren.

Tantra verspreidde zich door heel India en bereikte later Tibet, Nepal, China en Japan, waar het invloed had op onder andere het Vajrayana-boeddhisme.

Maar waarom kennen we tantra in het Westen dan vooral als een seksuele stroming?

De Opkomst van Neotantra: Van Oost naar West

De tantra die we in het Westen kennen, is grotendeels gevormd door de interpretaties van Indiase goeroes en westerse spirituele leraren in de 20e eeuw. Belangrijke figuren in deze beweging zijn:

🔹 Sir John Woodroffe (Arthur Avalon) (1865-1936) – Een Britse jurist en sanskritist die als een van de eersten tantra vertaalde en introduceerde in het Westen.
🔹 Osho (Bhagwan Shree Rajneesh) (1931-1990) – Een spirituele leraar die tantra combineerde met psychologische inzichten en vrije expressie, met een sterke nadruk op seksuele bevrijding.
🔹 Margot Anand (geb. 1944) – Een Franse tantrateacher die ‘SkyDancing Tantra’ ontwikkelde, een van de bekendste westerse tantrische stromingen met een focus op bewustzijn en seksuele energie.

Vanaf de jaren ’60 en ’70, tijdens de seksuele revolutie, groeide de interesse in tantra als een manier om spiritualiteit en seksualiteit met elkaar te verbinden. Hierdoor werd neotantra geboren: een stroming die zich minder bezighoudt met de originele rituelen en meer gericht is op persoonlijke groei, bewustwording en intimiteit.

Wat is Neotantra en Wat Kun Je Verwachten?

Neotantra richt zich op het bewust omgaan met energie, intimiteit en verbinding. Het is toegankelijker dan klassieke tantra en bevat elementen van yoga, mindfulness, lichaamswerk, meditatie en emotionele heling.

In een neotantra-retraite kun je oefeningen verwachten zoals:
✔️ Ademhalingstechnieken (pranayama) – Om je energie te laten stromen en blokkades op te heffen.
✔️ Lichaamswerk en beweging – Zoals dans, yoga of bewust aanraken om in contact te komen met je lichaam.
✔️ Oogcontact en verbindingsrituelen – Om zonder woorden een diepe connectie met anderen te ervaren.
✔️ Tantra-massage – Een meditatieve en liefdevolle manier van aanraken, zonder seksuele intentie.
✔️ Energie-oefeningen – Om te werken met mannelijke en vrouwelijke energieën en deze in balans te brengen.
✔️ Groepsgesprekken en delen van ervaringen – Een veilige setting waarin je jouw inzichten kunt verwerken.

Wat neotantra niet is:

• Een excuus voor seks – Hoewel neotantra seksuele energie onderzoekt, is het geen ‘vrijbrief’ voor seksuele interactie zonder bewustzijn.
• Een snelle oplossing – Tantra is een proces dat tijd, geduld en commitment vraagt.
• Een ‘standaard’ workshop – Elke leraar en elke school legt andere accenten.

Wat is een Tantra-Tempel?

Binnen neotantra bestaan er speciale ruimtes die ‘tantra-tempels’ worden genoemd. Dit is geen religieuze tempel, maar een heilige, veilige ruimte waarin mensen hun energie en verbinding op een bewuste manier kunnen verkennen.

Wat gebeurt er in een tantra-tempel?

• Meditatieve en rituele oefeningen om dieper in je lichaam en energie te zakken.
• Bewuste aanraking en energie-uitwisseling binnen heldere afspraken van consent.
• Een setting waarin je vrij bent om op jouw manier te onderzoeken wat intimiteit en verbinding voor jou betekenen.
• Sommige tempels zijn puur energetisch en speels, andere kunnen ook sensuele of seksuele expressie bevatten.

Een tantra-tempel vraagt een bewuste keuze. Dit is geen setting voor mensen die onzeker zijn over hun intenties. Als je twijfelt, als je ego zegt ‘moet ik dit wel doen?’, als je niet zeker weet of je ervoor openstaat, dan is het beter om eerst bij jezelf te onderzoeken wat je écht zoekt.

De Essentie van Neotantra: Een Bewuste Keuze

Neotantra is geen modegril of oppervlakkige ervaring. Het is een bewuste keuze om jezelf beter te leren kennen op een dieper niveau – fysiek, emotioneel en energetisch. Het vraagt om:

✅ Openheid en nieuwsgierigheid – Je krijgt wat je erin stopt. Als je alleen komt ‘kijken’, zul je niet de volle ervaring krijgen.
✅ Respect en consent – Zowel voor je eigen grenzen als die van anderen.
✅ De bereidheid om je eigen conditioneringen te onderzoeken – Tantra kan oude patronen en angsten naar boven brengen.
✅ Een bewuste JA – Als je niet volledig achter je keuze staat, wacht dan tot het moment juist voelt.

Neotantra in Eén Zin Samengevat:

Neotantra is een modern pad van bewuste intimiteit, lichaamsbewustzijn en energetische verbinding dat voortkomt uit een eeuwenoude traditie, maar in het Westen is aangepast aan de behoeften van de hedendaagse mens.

Wie dit pad kiest, moet dat doen met een volmondige JA. Twijfel je? Neem dan eerst de tijd om te voelen waar je echt naar op zoek bent. Tantra is geen trend, maar een manier van leven – voor wie er klaar voor is.